Η ανάδειξη των προγόνων τους και η διατήρηση της ιστορικής μνήμης αποτελεί βασικό στόχο της Ένωσης Συλλόγων Παράδοσης και Δημιουργίας «Οι Γκαγκαβούζηδες». Η ανέγερση ενός μνημείου για το σκοπό αυτό, στην πόλη της Νέας Ορεστιάδας , είναι πρότασή τους προς τον τοπικό δήμο, ώστε να «υπάρχει ένα σημείο αναφοράς, να τιμούμε τους προγόνους μας», δήλωσε στην ΕΡΤ και στη δημοσιογράφο Μαρία Μανάκα, ο αντιπρόεδρος της Ένωσης, Γιάννης Παπαδόπουλος, με αφορμή το 7ο Αντάμωμα των Γκαγκαβούζηδων.
«Δυστυχώς ξεκινήσαμε πολύ αργά να νοιαζόμαστε για την ανάδειξη της ιστορίας μας και των προγόνων μας», παραδέχθηκε ο κ. Παπαδόπουλος.
Οι Γκαγκαβούζηδες ή Γκαγκαβούζοι, αν και σήμερα αποτελούν, σύμφωνα με τον κ. Παπαδόπουλο, το 90% των κατοίκων της πόλης, ήταν μία «παρεξηγημένη» πληθυσμιακή ομάδα Ελλήνων χριστιανών ορθόδοξων προσφύγων, εξαιτίας του ότι ήταν τουρκόφωνη. «Δεν μιλούσαν ελληνικά όταν ήρθαν εδώ και η επικοινωνία με τους υπόλοιπους κατοίκους ήταν δύσκολη, μέχρι να επανέλθουν στην ελληνική λαλιά».
Η γκαγκαβούζικη διάλεκτος έχει διαφορές από την τουρκική γλώσσα αλλά είναι πανομοιότυπη με τη γλώσσα των Γκαγκαούζων της Αυτόνομης Δημοκρατίας της Γκαγκαουζίας που βρίσκεται στη νότια Μολδαβία». Οι Γκαγκαβούζηδες ερχόμενοι στην Ελλάδα, το 1923 κατοίκησαν σε διάφορες περιοχές όπως στους νομούς Ροδόπης, Σερρών, Θεσσαλονίκης, Κιλκίς με τους περισσότερους να παραμένουν στον Έβρο.
Πηγή: ΕΡΤ